Uyku rahatsızlığı, uykunun normal düzeni dışında başka bir deyişle gecelere nazaran gündüzleri fazla derecede uykuya eğilimli olma belirtisiyle karakterize olmuş nörolojik bir meseledir. Bunun için tıpta narkolepsi adı verilir. Bu rahatsızlığın devamında hasta olanlarda uyku felci, katapleksi ile halüsinasyonlar benzeri sorunlar meydana çıkabilir. Kritik sıhhat problemlerine sebep olabilen hastalığın bulguları, diğer sağlık problemleriyle ve yüklü iş yaşamının getirdiği meselelerle ilişkilendirildiğinden pek ciddiye alınmaz. İnsanlar gündüz uyumalarını, tv seyrederken uyuya kalmalarını, iş yerinde uyuklamaları normal bir tutum olarak kabul ederler. Bunların bir rahatsızlık olarak kabul edilebileceğini düşünmezler. Bireylerin normal vakitlerde içinde bulunduğu yorgunlukla, bu uyku halini birbirine karıştırmamaları gerekir. Dinlenmeyle geçecek olan bu fizyolojik yorgunluğa cevap, bu rahatsızlıkta bireylerin birdenbire gelen uyku isteğine direnememesi, kısa sürelide olsa uykuya yatması karakterizedir. Bu uykuda birey kendini dinlenmiş olarak hissetmekte, fakat bir süre sonra yine uyuma talebi doğmaktadır. Bunun rahatsızlık olarak tanımlanabilmesi için, kişilerin gece uyudukları uykudan dinlenmiş olarak uyanmaları ve gündüz hiçbir zaman uyku gereksinimi duymamaları gerekir. Bu rahatsızlık esnasında gündüz hissedilen fazla uyku uyuma talebi karşı koyulamaz biçimde yaşanır. Bu durum araç kullanırken veya insanlarla birlikteyken bir anda yersiz bir biçimde birdenbire gelişebilir.

Uyku hastalığının en belirgin özelliği, hastanın gece süresince yeterli uyumasına karşın, zaman içerisinde fazla bir biçimde ve karşı konulmaz uyku isteğinin doğmasıdır. Bu hastalar olmadık vakitlerde ve yerlerde birdenbire uykuya dalabilir ve insanları şaşırtabilir. Vazgeçilmez uyku eğilimleri yer alan hastalar, bunu gün içerisinde birkaç kez yaşayabilir. Kısa müddetli uykulardan sonra, hasta kendini dinlenmiş olarak hisseder, daha sonra yine benzer döngüyü yaşar. Gece uyku esnasında bu bireylerin sıkça uyandıkları izlenmiştir. Tedavi edilmediği halde hasta olanlarda zaman içerisinde diğer uyku bozuklukları görülebilir. Bunların içerisinde halüsinasyonlar, katapleksi ile uyku felci en bilinenleri olarak sayılır. Bu bulguları yaşayanlar, toplumsal hayatları içerisinde sıkıntılarla karşılaşır ve hayatları kısıtlanabilir. Hastaların bunları yaşamasında mevsim şartlarının bir tesiri olmadığından, her koşulda, her sürede ve her şartta uykuya dalabilirler.

Uyku çabuk göz hareketlerinin yapıldığı REM uykusu ve Non REM uykusundan meydana çıkar. Uyku durumu dışında itinalı olarak ritim verici beyin dalgaları, uyku esnasında yavaşlayıp düzensizleşir. Uykuya yattıktan sonra 1/2 saat ile bir saat içinde beyin dalgaları etkin hale geçer. Bu süreç uykuda REM halinin yaşandığı aşamadır. Bu aşamada hatırlanabilir özelliği yer alan rüyalar görülür. Normal uyku ise Non REM ile başlar. Uyku rahatsızlığı yer alan kişilerde ise uyku doğruca REM uykusuyla başlamaktadır. Gece yattıklarında derin bir uyku uyuyamazlar. Genellikle hatırlayamadıkları kâbuslar ve ürkütücü rüyalar görürler. Belirgin biçimde gündüz saatlerinde birdenbire uykuya dalarlar.

Bu hastalığın sebepleri kesin ve tam olarak bilinmemektedir. Fakat kalıtımsal olarak yaşanan bir rahatsızlık olarak meydana geldiği düşünülmektedir. Yapılmış olan birtakım araştırmalarda bağışıklık sistemiyle ilişkili bir rahatsızlık olarak meydana geldiği gözlemlenmiştir. Bu çalışmalar esnasında bağışıklık sisteminin bizzat beyin dokularını başka bir doku olarak algıladığı belirlenmiştir. Uykuya yatmadan önce halsizlik, yorgunluk, titreme benzeri sorunlar da görülebilir.